زمین ناودیس

تئوری ژئوسنکلینال یا زمین ناودیس یک نظریه منسوخ شامل حرکت پوسته ای جهت توضیح حرکات پوسته ای و اشکال زمین است که با تکتونیک صفحه ای جایگزین شده . زمین ناودیس یک عبارت است که هنوز گاهی اوقات برای برای فرونشست های خطی که نتیجه تراکم لایه های سنگ های رسوبی ته نشین شده در یک حوضه ، سپس فشرده و دگرشکل شده و به صورت یک رشتته کوه بالا آمده همراه با ولکانیسم وپلوتونیسم به کار می رود. پرشدن یک زمین ناودیس با میلیون ها تن رسوبات در مراحل آخر رسوبگذاری با چین خوردگی و گسلش  در ته نشست های همراه است . نفوز سنگ های آذرین متبلور و برخاستگی ناحیه ای در طول محور ناودیس به طور کلی تاریخچه یک زمین ناودیس را کامل می کند؛  سپس به یک کمربند کوهزایی چین خورده تبدیل می شود . در این نظریه کوه و ناهمواری زمین با عملکرد نیروهای عمودی توضیح داده می شود.

تاریخچه

مفهوم ژئوسنکلینال به وسیله زمین شناسان آمریکایی جیمز هال و جیمز دوایت دانا اواسط دهه 1980 طی مطالعه کوه های آپالاش بیان شد. لایه های رسوبی دگرش شده دوران پالئوزویک در شمال آپالش ضخامتی حدود 10 برابر نواحی مجاور را دارندو نکته این بود که بیشتر این سنگ ها در دریا های کم ژرف تشکیل شده اند. بنابراین نتیجه گرفتند این حوضه  باید رسوبات و در حین آن نشست کرده باشد. دانا اولین کسی بود که واژه ژئوسنکلینال را برای این گونه حوضه های در حال پرشدن و فرو نشینی استفاده کرد.

پشته های میان اقیانوسی

پشته های میان اقیانوسی(Mid Oceanic Ridge) رشته کوهی زیر آبی در واقع یک دره ریفتی است که در طول محورش حرکت می کند. این پشته های تکتونیکی در حقیقت یک مرز گسترش اقیانوسی هستند. جریان های همرفتی که در گوشته بالا می آید، باعث بالا آمدن بستر دریا می شوند. ماگما از طریق خطوط ضعیف پوسته اقیانوسی به صورت گدازه بالا می آیند و به محض سرد شدن پوسته جدید را می سازد ؛ بنا بر این پشته میان اقیانوسی مرز میان 2 صفحه تکتونیکی واگراست.

پشته های میان اقیانوسی دنیا یک سیستم جهانی را شکل می دهند که بخشی از هر اقیانوس هستند و طولانی ترین رشته کوه های جهان هستند.

تشریح فرایند و تاریخچه پشته های میان اقیانوسی و همچنین پشته میان اقیانسی اطلس و جزایر روی آن را در ادامه مطلب دنبال کنید.....

دراز گودال های اقیانوسی با مقیاس وسیع همراه با فرورانش و توپوگرافی باریک در بستر دریا امتداد دارند و ژرف ترین بخش های بستر اقیانوس را تشکیل می دهند. درازگودال های یکی از مهمترین مرزهای طبیعی روی سطح زمین هستند که میان 2 صفحه لیتوسفری قرار دارند ویک مورفولوژی تماشایی و مشخص در مرز صفحه ها هستند. صفحات در طول مرز های همگرا با نرخ همگرایی متفاوت از چند میلی متر تا بیش از 10 سانتی متر در سال به سمت هم حرکت می کنند؛ بنا براین لیتوسفر اقیانوسی در دراز گودال ها ناپدید می شوند

داز گودال از مرحله خمش ( قطعه فرورونده ) آغاز می شود و تا زیر لیتوسفر دیگر ادامه می یابد. درازگودال ها معمولا با جزایر کمانی آتشفشانی موازی هستند و حدود 200 کیلومتر با آنها فاصله دارند.دراز گودال های اقیانوسی تقریبا 3 تا 4 کیلومتر به زیر سطح بستر اقیانوس ادامه می یابند و بیشترین ژرفای اقیانوس را ایجاد می کنند.....